1921eko martxoaren 4an, Mixel Labeguerie Uztaritzen sortu zen. 100 urte beteko zituela, “Mixel Labeguerieren lagunak” elkarteak aurreikusia du otsailean, karia hortara, gertakizun batzuen antolatzea. Bildu gira Peyo Labeguerie semearekin, aitaz mintzatu zauku bai eta prestatzen ari diren gertakarietaz.

Kanbon bere ohantzea

Medikuntzako ikasketak egin ondoan,Kanbon plantatu zen (1948). Medikuorokorraz gain biriketan berezitua zen,Kanbon diren Beaulieu eta Toki Ederzentroan ibilki zela. Peyo semea oroitda, aitak anitz bide egiten zituela erienartatzeko, bai eta beren etxeko atera erefamilia batzuk etortzen zirela, orduetakomedikuak gehienak bezala familiekin loturaazkarra sortuz.Politika sailan engaiatu zelarik, ez dusekulan bere ofizioa utzi, harreman aberatshoriek premiatsuak zaizkiolakotz.

Mixel Labeguerie euskalkulturari atxikia

Peyo semeak erraiten zaukun, Mixel aitagaztetan musikari lotu zela Aita Hilario deOlazaranen laguntzarekin txistu jotzenhasi baitzen. Orduetan Ipar Euskal Herrianmusika tresna hori guti ezagutua zen, Josepbere anaia eta Frantxoa Donetchekin, lehenhirukotea izan zen. Musikari trebea zen,elizan organoa ere jotzen zuen, pianoa ereez zuela arrotz.Hamar bat urte berantago, 1940an,Bordelen mediku ikasketak egiten zituelaeuskal ikasle batzuekin Irrintzina dantzataldea sortu zuten.Peyo Labegueriek gogoan du, bere aitaetxen gitarra jotzen ikusirik, garai hartanakapela kantatzen zen eta hats berri bateuskal kantuari eman zuela soinuarekinbatean kantatzen hasi zelarik. Lehenkantuak Aita Larzabalen laguntzarekin idatzibazituen, laster bereber hasi zen, musikasorkuntzak betidanik berak asmatuak zirela.1960ko hamarkadan, Peyok erraiten zaukunbakarra zela garai hartan gitarrarekinkantatzen zuena, kantagintza inarrosiz.Geroztik gaur-egun ere Mixel Labeguerierenabestiak kantatuak dira, egungo egoeranbeti kokatuak direla.

Politika gizona: “euskaldunfededun”

1960ko abenduan Enbata alderdi politikoasortu zen, Mixel Labeguerie horietarikobat zen. Peyok erraiten zaukun, “Aitapertsona osoa zen”, euskal nortasuna berebaitan zuena. Semeak gogoan du haurrakzirelarik, Txomin beste anaia eta aitarekinmuga pasatu zutela, Hegoaldeko parteanzirelarik, bere bi semeak autoaren kofreanezarri zituen eta parean gizon bat etorrizen bi mutiko tipirekin, hauek muga pasatuzuten Mixel Labegurieren semeak balirebezala. Adibide hori emanez nahi ukan duaitaren nortasuna zein nolakoa zen erakutsi,zerbaitetan sinesten zuelarik bururainoabian diren horietarik zela.Enbata mugimendua utzi zuelarik (1964),deputatu bilakatu zen, Peyo oroit da aitakjasan zituen erasoez, traidore bezalakontsideratua izan zela zioen. MixelLabeguerie aspertzen zela hori entzutean,semeak dio ez duela nehor traditu. Semeakazaltzen du, Labeguerie zenak EuskalHerriari aitzinamendu batzuk ekartzekosinetsi zuela Centre Democrate alderdiansartuz deputatu eta senatore bezala gauzakbarnetik aitzinatuko zituela. Kanbokoauzapez ere izanen da, herri hortan urlekuen garatzea edo(ta) berriz abiatzeabultzatu zuela (1978).

2021 urteurrena ospatzekourtea

“Mixel Labeguerieren lagunak” elkartea, 20.heriotzaren urtemuga kari, 1999an sortuzen. Elkarteko administrazio kontseiluaberritua izan da, Peio Etxeleku Kanbokohautetsiak presidengoa hartua duela.Aurten gertakari batzuen antolatzen hasiazen, Peyo Labegueriek erraiten zaukun, ezbaldin badakite ere xuxen osagarri neurriakzein izanen diren.Lehen ekimena, Uztaritzen otsailaren 6ankantaldi baten bidez egitekoa zen, berrikitanatera den CDan, Labeguerieren 20 kantuakemaiteko. Ez zen ikusgarri bakarraaurreikusia, 20 kantaldiren antolatzen hasiakbaitziren. Bi mintzaldi ere antolatu nahi ditu,lehena Uztaritzen iraganen dena eta besteaDonostian. Bi hizlari izanen dira PabloJose Aristorenak Hegoaldetik nola ikusiaizan zen azalduko du eta Xabier ItzainakIparraldeko begirada emanen duela. “MixelLabeguerieren lagunak” elkarteak gertakarihauen prestatzen segituko du, egunikfinkatu gabe. Urteurrena nola ospatukoden, ondoko egunetan xehetasun gehiagoemanen ditu.