Euskal hedabideak elkarlanean (Euskal Irratiak, Kanaldude, Herria, Kazeta.eus eta Ipar Euskal Herriko Hitza), arlo desberdinetako pertsona ugarirekin Baionako Largenté lizeoan bildu gira, enpresek eta langilegoak ezagutzen dituzten gabeziei buruz eztabaidatzeko.

Langabezia lurraldean

Langabeziaren inguruko azken zenbakiek diote Ipar Euskal Herrian hartuak ez diren 5.800 lanpostu badirela, horietan gehienak lanaldi kontratu mugagabekoak dira. Lanpostu horiek Lapurdi kostaldean kokatuak dira eta industria eta eraikuntza, kontabilitatea, zaintza lana eta osasungintza arlokoak dira. Eñaut Aramendi LAB sindikatuko ordezkaria bideo baten bidez elkarrizketatua izan da. Azken hunek salatu du Merkataritza eta Industria Ganbarak baita nagusiek ere, langileak enplegatzeko eta postuak betetzeko zailtasunak dituztela erraten dutela, baina horren parean “patronal horiek ez dira jartzen behar diren tokietan ikusteko nola egiten ahalko genukeen” zioen. Hitz horien parean, Beñat Jaureguy Merkataritza eta Industria Ganbarako lurralde eta sareen arduradunak zioen %6ko langabezia tasak hala ere erakusten duela lanpostu anitz hartuak izan direla. Beñat Jaureguyk Merkataritza eta Industria Ganbarak sortu duen “Emploi Pays Basque” deitu plataformaz hitz egin du, gazteei hemengo enpleguak erakusteko balio duena, enpresentzat ere interesgarria dena, bertako langileak atzeman ditzaketelako. Ikasleei formakuntza motak eta enpresen galdeak zein diren erakusten entseatzen dira. Merkataritza eta Industria Ganbarak enpresekin harreman zuzena du.

“Bachelor” formakuntza

Philippe Mayte Largenté lizeoko zuzendaria eta Xabi Apesteguy kontabilitate aditua hurbildu dira platora, beste problematika baten aipatzera. Hain zuzen ere, Xabi Apesteguyk zioen baduela 10 urte kontulari sektoreak zailtasunak ezagutzen dituela. Gabezia horien parean, lan egonaldia egiten duten ikasleak enpresetan hartu behar zirela pentsatzen hasi ziren, ondotik enplegatuak izateko. Philippe Maytek esplikatu du baduela 35 bat urte Largenté lizeoak BTS kontabilitatea proposatzen duela. Baina kabinete eta enpresetan baxoa+2 ez zela aski oharturik, Largenték alternantzian egiten den “Bachelor” deitu 3 urteko formakuntza idekitzeko baimena ukan du.

Orientazioaren problematika

Orientazio mailan, Hélène Charritton Aldazia formakuntza zentroko arduradunak zioen baxo orokorrean lurralde mailan lorpen tasa %95ekoa dela, baina ondoko urtean, goi mailako ikasketen lehen urtean %40ko lorpen tasa dela eta huts egiten dutenena %60koa. “Parcoursup” plataforman 1.000 bat formakuntza mota badirela errana izan da, baina ikasleak arrakasta duten 15 formakuntza berezitan metatzen direla, jakin gabe beste formakuntzak zein diren. Horretarako Garapen Kontseiluak “Ibilbide” Ipar Euskal Herriko orientazioan parte hartzen duten eragileak biltzen eta gazteak erronkaren erdigunean ezartzen dituen proiektua bultzatu du, profesional, enpresaburu eta ikastetxeburuen artean gogoetak elgarrekin eramateko.

Egoera horren parean, Pierre Ducassou Arabit-Baudry hargin enpresako kudeatzaileak zioen enpresetan ere egoera hori pairatzen zutela. Arlo horretan eskasak badira, lizeoko klaseak ez dira osoki betetzen eta ikasle eskasagatik hurrengo urteko klase batzu atxikitzea zalantzan jarria da. Arazo horien parean, Pierre Ducassouk zioen federakuntzako sindikatuarekin gogoeta eramanik, laugarren mailako gazteengana joaten direla, ofizioen ezagutarazteko. Neskentzat eta mutikoentzat lana badela errana izan da. Eskulanetan azpimarratua izan da lana anitz aldatu dela eta neskek ere arlo horretan lan egiteko aukera dutela. Euskara jakitea abantaila bat izan daiteke.

Orientazioa lizeoetan

Lore Aginaga Etxepare lizeoko orientatzaileak, lizeoan bertan orientazioa nola kudeatzen den esplikatu du. Dena numerizatu dela eta, gauzak anitz aldatu direla zioen, informazio anitz Interneten bidez atzeman daitekeelako. Etxeparen 3 urteko segipena egiten da eta horretarako 3 orientatzaile badira.

Lore Aginaga eta Hélène Charrittonen iritziz, biziki inportantea da ikasleek ikastaroak egin ditzaten, beti emankorrak baitira. Aholku gisa erran dute tronpatzeaz ez dela beldur izan behar, ikasleak maite duenetik hasi behar duela, segur baita nunbaitera eramanen duela.