Agorrilean, Daniel Aire “Xalbador”-ek eta Gérard Ihidoik laugarren diskoa atera dute, “Azken erregina” izenburua hartu duena. Daniel Aire “Xalbador”-ekin bildu gira, orain arte bikoteak egin duen ibilbideaz gehiago ikasteko eta atera berri duten disko berriaz solastatzeko.

Xalbador eta Ihidoiren ibilbidea

Daniel Xalbadorrek eta Gérard Ihidoik betidanik kantua maite ukan dute. Ihidoi Ezterenzubikoa da eta Daniel Xalbador Urepelekoa. Hasieran ez ziren arras elkar ezagutzen, bakoitza bere aldetik kantuz artzen zela kontatzen zigun urepeldarrak. Garai hartan, kantu txapelketak antolatzen hasi zirela eta, hasieran bakoitza bere aldetik presentatu zen. Elkarrekin aipaturik, txapelketan binaka parte hartzea erabaki zuten. 1990ean beraz, kantu txapelketan elkarrekin aurkeztu ziren, eta bi kantu proposatu behar ukan zituzten. Nahiz eta bikoteak txapelketa irabaztea ez zuen lortu, hau izan zen beren lehen agerraldia. Gertakari horren ondotik, jendea galdezka hasi zela kondatu digu Daniel Xalbadorrek. Beraz, kermezetan, zikiroetan, herriko bestetan, euskal bestetan, Nafarroaren Egunean, Herri Urratsen,… kantatzen hasi ziren. Besta munduan kantatzea izan zen beraz abiapuntua, eta geroztik ez dira gelditu. Xalbadorrek erran digu herriz herri anitz kantatu dutela, besteak beste bestak eta apairuak animatzeko. Daniel Xalbadorrek erran digu kantari guttik parte hartu nahi zutela momentu horretan. Izan ere, garaian euskal mundua gogorra zela kondatzen zuen, eta kantuz artzeko sustut zaila omen zela.

Euskal Herrian zehar kantatzeaz gain, bikotea Flandriara joan zen 1994an eta Amerikara 1997an hiru asteko itzulia egiteko.

Diskoen bidez aztarnak uzten

Jendeak bikotea kantuz entzuten zuela eta, galdegiten hasi zen diskoa aterako ote zutenez. Elkarrekin aipaturik, adostu eta egin zuten. Lehen diskoa “Gauden Gu” 1993an atera zuten, bigarrena “Bizitzaren haritik” 1997an, hirugarrena “Amentsen miraila” 2005ean eta laugarrena “Azken erregina” aurtengo agorrilean, kasik 20 urte berantago. Garaian, Niko Etxartek zituen diskoak grabatzen eta hark zien lehena grabatu.

Beren kantuetan euskaraz ari dira, momentuko problemak kantuaren bidez aipatzen dituzte. Daniel Xalbadorrek erran digu kantatzen zuenean, beti zerbait kondatu nahi zuela, maite baitu jendeari zerbaiten berri adieraztea.

“Azken erregina” laugarren disko hunen grabaketa Baigorrin egin da, Irube estudioan. Gérard Ihidoik eta Daniel Xalbadorrek dute finantzatu diskoa, erdizka pagatuz. “Azken erregina” disko horretan, pertsona desberdinen hitzak edota aireak atzematen dira: Daniel Xalbadorrena, Jean Louis Lakarena, Xabier Leterena, Pierre Rousseurena, Herrikoiarena, Arño Oxandabaratzena, Jo Marisena, Jose Vaca Floresena, Manex Pagolarena eta Jean Pierre Mendibururena. Disko huntan, gomita bereziak izan dira kantu batzuetan: Mattin Lerissa, Pierre Ihidoi, Gaelle Larroudé eta Delphine Urrutiager Bartheborde. Orotara diskoak 12 kantu ditu. “Azken erregina” tituluaren hautua ez da kasualitatea izan. Daniel Xalbadorrek erran digu tituluan “azken” hitza garrantzitsuena zela, oraindik segur ez bada ere, seguraski azken diskoa izanen baita.

Daniel Xalbadorrek erran digu gazteek ez zutela kasurik egiten kantu horieri, baina erran digu beti badela entzule bat, artzain bat, mendietan edota etxeetan plazer hartzen duena oraindik kantu eder batzuen entzutea. Helburua da oroitzapena egotea, aztarna uztea.

Azaroaren 17an, bikoteak Aiziritzen eginen du kantaldia. Daniel Xalbadorrek erran digu seguraski azken aldia izanen zuela.

Diskoa gune desberdinetan eros daiteke: Urepeleko Castro bentan, Aldudeko Alfaro baita Chez Maite ostatuetan eta Donibane Garaziko Ogitegia okindegian.