Azalekoa | 2021eko Ekainaren 17a
Ipar Euskal Herriko Osasungoa Euskalduntzeko Elkartea (OEE)
M.O.
Berrikitan jakin dugu, ekain hondarrean osasun sailean ari diren profesionalak gomitatuak direla, ekainaren 26an, Makeako Mindegia gelarat. Gehiago jakin nahian, bildu gira Xan Berterretche, Baigorrin mediku denarekin.
Ekimenaren abiapuntua
Xan Berterretchek erraiten zaukun Maia Lacroix-rekin, elkarrekin Bordelen medikuntzaeskola egin zutela. Duela zenbait urte, biekArantzazun iragan zen “Osasungoa EuskalduntzekoErakundearen” jardunaldi bateanparte hartu zuten. Ohartu ziren, Hegoaldeanplantan jarri zen iniziatiba hori, Ipar EuskalHerrian ere abiatzea beharrezkoa zela.Bakoitzak beren ikasketak ez arras bururatuak,ez zuten denborarik hartu ideia horrensakontzeko.
Orain biak beren lanbideanplantatuak direla, pentsatu dute ordua zela,Ipar Euskal Herriko osasun sailean ari direnprofesionalekin zerbaiten muntatzea. Lehenpausu batean, sail hortan ari diren pertsonekinbiltzea aurreikusia dute, ikustekodenek elkarrekin osasun alorrean euskararizer leku emaiten ahal den. Ez bada norabiderikfinkatua, bakarrik administratibokielkartea sortu dute.
Euskaraz artatzeko ahalak eman
Paziente batekin euskararen erabiltzearengarrantzia zein den galdegiten diogularik,Baigorriko medikuak dudarik ez du, terapiabatean artatzeko molde bat dela. Horiaipatzerakoan bi publiko desberdin zituengogoan, adinetako pertsonak eta haur gazteak(3/4 urte arte). Bestalde, mediku batenikustera abian den edozein pazientek,dituen arazoaz mintzatzeko, bere intimitateansartzen da, sentitzen dituen gauzakerrazago erraiten ahal ditu ama-hizkuntzan.Horrez gain, Xan Berterretcherentzat euskararenerabiltzea normala izan behar da,edozein alorretan bezala, osagarri munduanere. Adibide konkretua eman dauku,Galesen eta Quebec-en egin ikerketa batekfrogatzen du artatu behar den pertsonakbere hizkuntzan mintzatzean osasun arretahobetzen zaiola.Ekimen hori abiatu dutenak, beren kontu aridiren medikuak izanez, gisa berean ospitaleedo(ta) zahar-etxe bezalako egituretan, lanbat eraman beharko dela zioen.
JakinezBaionako Ospitalean euskara talde bat osatuadela, administrazioak dituela oztopoakezartzen azpimarratzen zuen. CPAM edoARS bezalako erakundeek bost axola dutelahizkuntzen erabilpenean eri bat hobeki sentitzenahal izaiteko. Legedia baten beharraaurreikusten du, aitzin sentsibilizazio lan bateraman behar litzatekeela, erakusteko osasunsailean, bakoitza ongi senti dadin, berehizkuntzan artatua izan behar dela.
“Osasungoa EuskalduntzekoElkartearen” xedea
Ipar Euskal Herrian abiatuko den elkartea,Hego Euskal Herrian jadanik urteak plantanjarria den egitura oinarritzat hartuko du. Aloranitz baldin badira lantzeko, Xan Berterretchekerraiten zaukun lehen pausu bateanmaterial baten osatzeko xedea dutela, informaziorako:fitxategia, afixa... hots euskarrieuskaldunak sortu. Gaur egun erabiliak direnmaterial guziak frantsesez izanez, OEEelkarteak horien euskaratzeko helburua du.Baina horrez gain, ekainaren 26ko elkarretaratzeakosasun munduko euskaradunprofesionalen saretzeko nahikaria du.Bakoitzak duen bizipenarekin, euskararenerabilpena nola sustatu gogoetatzeko lehenhitzordua litzateke.
Lehen biltzar nagusia
Ekainaren 26an (10:00), Makeako Mindegiagelan iraganen da lehen biltzar nagusia,osasun munduko edozein jenderi idekia.Osasun alorra xuxen zer den galdegitendelarik, oso zabala dela erantzuten du.Noski mediku, erizain, erizain-laguntzaileakgogora heldu dira, baina ez bakarrik, jendartelangileak (assistante sociale) edo(ta)etxeetan ibiltzen diren laguntzaileek ereelkartean leku bat ukan lezakete. Bestaldemediku orokor gehiago euskaradunak baldinbadira, medikuntza espezialista euskaradunakeskas direla zioen. Osasun arlokolangile guziak gomitatuak dira. Norbait interesatuabaldin bada, baina egun hortan ezinparte hartu edo xehetasun baten beharretan,oeeiparralde@ni.eus harremanetan jarlitzateke.
