Hamabi dira, zangoak taulen gainean eta burua izarretan. Hamabi dira, oinak airos eta begi- beharriak erne. Hamabi dira, egiak hitzetan eta irria ezpainetan.

Hamabi emazte dira, urteak hezurretan eta gaztetasuna gorputz- izpirituan. Hamabi emazte Biriatuko xokoan, gizon bat edo bertze lagun, antzerkilari bilakatuak direnak.

Hastapenean beren memorioa nahi zuten atxiki eta zabaldu, delako Alzheimer hori etxetik kanpo atxikitzeko eta haizatzeko. Adinarekin nork ez du ahantzi izen bat, norabide bat, egin behar bat? Beldurra sartzen da eta jakintsunek erraiten baitute ariketak egin behar direla memorioa ez galtzeko, horra nola emazte horiek sortu duten antzerkilarien taldea duela zenbait urte.

Ekainaren 22an, Biriatun eman dute beren urteko ikusgarria. Bi orduz hurbil, jendea xoratu dute. Gaurko gertakariak, egungo gizartearen aldaketak edo arazoak, aurkeztu dauzkigute, zorrozki eta errealismo handirekin, baina zer umorerekin! Ofizioko umoristek ez dute deus hoberik.

Xahar etxeko bizia, ile kentzea ondartzarat joan aitzin uda huntan, abokatua eta presonera.... abokatua presonera balitz? Itsasoen kutsadura eta itsasoaren zaintzale beharrezkoak, jaunandere ezkonduak... hogei urteren buruan, mehatzeko dieta, kanpotiarra eta … ongi etorria?

Ikusmendunak eta heien begi zorrotza, grafologoaren jakitate paregabekoa maite miña ezagutzeko, emagaldu xahartuak edo hobeki erraiteko akituak berezitasun bera hain luzaz errepikatugatik eta nola birmoldatu?. Bai eta Sarah Bernhardten azken agerraldia agertokitik atera aitzin.

Gai horiek badute beren problematika eta hitz seriosekin hartu genezazke. Ez, Biriatuko emaztek umore eder batekin dituzte gai horiek tratatzen. Nehor eta deusen beldurrik gabe, beren ikus moldearen komunikabidea irria dute. Ikusi behar da zer nolako bidexketarik pasatzen diren irria sortarazteko bai beren artean, (nola ez pentsa zer irriak egin dezazketen beren errepikapenetan), bai beren behatzailetan.

Testua alde batetik, gai seriosak hitz irringarriekin, hitz jokoekin, eta horiek gogoz ikasiak... hirurogei urte aise gehiago, laurogei urtetaraino.. hurbil! Eta bat edo bertzek hitza ahantzia duelarik, testua mozten duelarik, bertzek xuxentzen dute, ahal den bezala, zuzenean, oroitarazlearen laguntzarekin beharrean. Eta adin hortan beharriak ez baitira beti zorrotzak, artisten hautabideak sortzen dira, hor ere zuzenean, behatzaileak loriatzen dituztela! Nola ez miretsi Sarah Bernhardt- en mintzaldia! Mintzaldi luzea, sakona, hunkigarria. Eta zer autoritatearekin errana! Boza fermua, egon-molde zuzena, memorioa argi, hitzaldia biziki hunkigarria izan da. Testua alde batetik beraz, eta jokatzeko moldea bertzetik. Irria da emazte horien helburua eta bidea. Ez dute irria bertzen bizkar egiten, ez, beren buruaz dira trufatzen eta irria hola sortaraztera atrebitzen dira. Libre dira emazte horiek. Libre beren gorputzean eta beren izpirituan. Airostasuna, bozkarioa, alaitasuna dute pizten. Bi orenez irri egiten da eta bi orenez miresten emazte horien bihotz-zabaltasuna.

Bere hoberenean, bere edertasunean agertzea bertzen begien aitzinean, balio emaile dela pentsa ditake. Emazte horiek bertzerik dute. Ez dute itxuraren diktadorearen axolarik; ez dute adinaren beldurrik; ez dute erran-merran arrangurarik; ez dute kritikaren kezkarik; ez dute zer den egoki eta zer ez den egokiaren kexamendurik.

Ez. Nahi dute jostatu, bizia airostatu, arazoak arindu, eta gain gainetik beren umore ona jendeeri partekatu. Eta hori dena kitorik, emazte bakotxak bere zarpatik baitu erosten behar duena edo bere eskuz egiten bere jantzia!

Hunkigarriak dira eta zinez hunkitu dute ikusleen bihotza. Esku zartek erakutsi eta entzunarazi dituzte denen zorionak eta denen esker onak. Eskerrak ere beren antzerki laguntzaileari, aste oroz, urtero, emazte horiek biltzen baititu testuak idazteko, hautatzeko, errepikapenak egiteko. Aupa Biriatuko antzerki taldea eta aupa Biriatuko eta inguruko emazteak! Zorionak!