Covid-19aren hedatze garaian, osasun zerbitzuek egin lan handia, arrats guziz herritarrenganik txalotua izan da, lanbide horren ofizioa ezagutaraziz. Orain egoera normalizatzera doala, osagarri arloko sindikatu batzuk, aitzineko asteartean, manifestaziorako deia egina zuten. “Txaloak aski, borroka bai” lemapean, banderoletan irakurtzen ahal zen ere “txalo gutiago, soldata, errespetua eta ahal gehiago!”, manifestazioaren tonua emana zen. Mobilizazio dei hori, sindikatuek kokatu nahi izan dute, maiatzaren 25ean, frantses agintariek “Ségur de la santé” jardunaldiak abiatzearekin. 300 osagarri arloko adituk, baita hautetsi eta Eskualdeetako osasun kesen ordezkariek ekimenean parte hartzen dute, ekain hondar arte iraunen du. Kontzertazio fasea ideki dute, osasun sailan, soldatak, lanbide eta esperientzien berri ukaiteko. Ipar Euskal Herrian ere elkarretaratze desberdinak antolatuak ziren. Lehena Baionan iragan da, CFDT, CGT, FO, FSU eta LAB, publiko ala pribatuko osagarr...

Presoen sustenguz eta presoekin elkartasunez, ekainaren 20an, larunbatarekin, udaburu bezperan, egun luzeena eta gau laburrenaren kari, suak piztu dituzte gure herrietako mendi kaskoetan. Suaren inguruan ekimen desberdinak antolatu dituzte dantza, kantu... presoen aldeko lema desberdinak entzungai ziren: “presoak askatu eta etxeratu, preso guzientzat amnistia” galdeginez.

Joan den astean HERRIAn Gabi Oharzabal-ek aipatzen du Mattin Paueko unibertsitatean ikasle zelarik, euskaldun ikasle elkarte bat bultzatu zuela. Mendekoste bezperan, larunbata, maiatzaren 30a, Baionako ospitalean bere ganberan, oren bat eta erdiz, hil aitzineko orenak, biak egon gira. Mattin zinez trenpu txarrean zen bainan gogoa oraino argi bere irri hura hunkigarria zuen bezala. Oroitzapen zenbait aipatu ditugu Gabik aipatzen duen bezala. 1970eko ikasturtea, Mattin-ekin ekainean bururatu ginintuen Akizeko seminarioan iragan bi urteak. Buruilean Paueko unibertsitatean sartu ginen. Berehala deliberatu ginuen euskaldun ikasleekin harremanak plantatu behar ginintuela. Zonbait asteren buruan dozena bat baginen lokarrituak. Oroitzen naiz gure lehen elgarretaratzea ikasleen jatetxeko (Restaurant universitaire) mahai handi bat muntaturik egin ginuela. Elgarren ezagutzak han egin ginintuen. Geroxago baten edo bestearen ikasle ganberan egin ginintuen zonbait elgarretaratze. Bainan leku hert...

Ekainaren 18an “Gure Hizkuntzak Bizi Daitezen” kolektiboaren ordezkaritza bat Pariseko Eliseora joan da Macron presidenteari gutun idekia pausatzeko eta hitzordu bat eskatzeko. Euskal Herriaren izenean, Peio Jorajuria Seaskako lehendakaria eta Euskal Konfederazioko kideak ordezkaritzan ziren. Kolektibo hortan partaide dira: Alsazia, Bretainia, Katalunia, Flandria, Okzitania, Savoia eta Euskal Herria. 2019an sortu zen, frantses Hezkuntza Ministerioak plantan jarri zuelarik baxoaren erreforma berria, nun agertzen den hizkuntza gutituen lekua desagertzen dela. Joan den astean Macron presidenteari pausatu gutunean ohartarazten dute, Blanquer hezkuntza ministroak, “eskualdeetako hizkuntzen ondarea babesteko eta horien sustapenerako” lege proposamena baztertu zuela. Hizkuntzen sustatzeko edozein proposamen sistematikoki baztertua izaiteak kezka sortzen zaie. Hau dela eta deiadarra jo nahi izan dute, hortarako eskatzen dute lehenbailehen Macron presidentearenganik, kolektiboak duen...

Euskal Elkargoak jakinarazten du Ipar Euskal Herriko 8 igerilekuak berriz publikoari idekiak direla. Uztaritze, Donibane Garazi, Baigorri, Bidaxune, Kanbo, Donapaleu eta Mauleko igerilekuak ekainaren 15 eta 26 artean ideki dira. Uztailaren lehenetik harat Zuraidekoa. Erabiltzaileek aitzinetik erran beharko dute noiz ibiltzekoak diren, salbuespen bat, 3 urte baino gutiago duten haurrek ez dute izena emaitearen beharrik. Neurri sanotarioak plantan jarri dituzte: maska soinean etorri, igerilekuan sartu aitzin dutxatu, sartzeko eta ateratzeko ibiltzeko sentsua errespetatu. Denbora tartea ere mugatua izanen da, urean ordu bat egoiten ahalko baita, ondotik desinfektatu behar baita. Xehetasun guziak Euskal Elkargoko webgunean aurki daitezke.

Guztiok haurtzaroko oroitzapenak baditugu gogoan, atseginak edo ez, uros edo triste. Denbora pasatu arren, gure baitan sakonki grabaturik gelditu dira, hunkitu gintuztelako. Hainbat formatan ager dakizkiguke: usainak, doinuak, musikak, argazkiak, eszenak, edo(ta) barneko sentimenduak. Anitzetan nahas-mahasa izan daiteke.

Sentsazio berezi horietako batzuk luzaz lotan egoten dira gure baitan, eta egun batez, ez dakigu zergatik, horra non azaleratzen zaizkigun. Gogorapenek une galdu horietara eramaten gaituzte ziztu bizian.

Hau da, preseski, gertatu zitzaidana niri joan den uda hastapenean: arrats batez, sapa, zenbait ainara dantzan zirimolaka, beste hainbat hari elektrikoan kantuz nor gehiagoka, ahantz ezinezko ilunsentian. Bazirudien Monetek margotu ortzia zela, kolorez blai.

Momentu horretan, berrogei urte gibelera itzuli nintzen brauki: eskola garaia bukatu berri zen, eta udako bakantzak hastekotan (hastear) zeuden. Hamar urte neuzkan, eta garai harta...