Ihaute aroanmaskaradarik ez,aurten...

Covid-19 koronabirus planetakbadüke segür minikeginik bazterretan eta sailgüzietan!... Gure Eüskal Herrihontako kültüra alorrean erebere herexa gaixtoa ützirendü, zeren eta igaran urtekoüdan agitzekoa zen Pettarrekobost herriren arteko Abdelkadertrajeria ezeztatzerabehartürik izan ondoan, maskaradarikere ez beita izanenaurten, ihaute aroan pürü...Ezi, aurtenko negü-bedatseanZüberoako plazaz plazajelkitzekoakziren bi maskaradenezeztatzera behartürikizan dira, alde batetik Barkoxenplantatzekoakzirenaketa Atharratze-Sorholüze etaAloze-Ziboze-Onizegaineherrietako gazteek algarrekinemaitekoak zirenak, bestetik.Bi maskarada egitekoak zirenbai, hau ideia honak denik eznizalarik sobera segür... eüskararenegünoroztako mintzamenabeti eta gibelago ariden Züberoa batetan! Bena,zer nahi den, eztabada hauantzü baratüko da, aurtenkopürü, maskaradarik ez beitaizanen, ihaute aroan ja. Igaranurtean ere, Covid-19 planetatzar horrek, aitzindarieneta beltzeriaren agerraldietzazgozatzeko paradatik goizikdebetatü güntüan. Hala,Altzürüküko gazteriak eskentzekoakzütüan 12 agerraldiedo jelkaldietarik bost baizikez ziren bürütü ahal izan,etxen tinkatürik egoitera behartürikizan ginen aitzin.

Atharratze-Sorholüze etaAloze-Ziboze-Onizegainekoakorozbakozezeztatübalin badira, Barkoxekoekez düe baztertzen berenakegitea... üda partean, eta planetaordünko anpletürik bada,prefosta. Maskaradak ihautearoaz kanpo egitea ez da bateretradizioneari etxekara denzerbait, bena Barkoxen lehenagoere holakorik agitü da,zeren eta 1979. urteko maskaradaküdan eman beitziren...bedatseala artino errügbianari ziren gazteak ihauteetakojokülarietan ükeiteko gisan!Maskaradarik gabeko besteurterik ere izan da - eta ez güti- gure ihaute bereziaren ildolüzean, bena azkenik halaizan zena 1990. urtea zen.Züberoako maskaraden urtezurteko zerrendaz jakineanizateko, orotako hoberena daAritz Ibañez Lusarreta nafartardantzari haütü eta dantzaz jakitünakwww.dantza.eus internetgünean 2020ko urtarilaren15ean agerrarazi züan idazlanzinez preziagarriaren kontsültatzea,lotüra hontan: https://dantzan.eus/kidea/aritz/zuberoako-maskaradak-urtez-urte

Eta pastoralarenaldetik zer?

Lehenago erran dügün bezala,Jean-Louis Davantekhontü eta Ainharbe, EzpeizeÜndüreine,Sarrikotapea etaÜrrüstoi-Larrabile herriekalgarrekin emaitekoa züenAbdelkader trajeria edo pastoralaezeztatü behar izan zen.Plantazaleak delibero horrenhartzera behartürik izan ziren,jentea etxen egoitera behartürikizatearekin mustrakarikez beitzen egin ahal izan bihilabetez eta ondotik ere jentehanitx biltzen dütüen agerraldientako- eta pastoralahaietarikda - ez beitzen soberasasu.

Pettarreko herri horien pastoralaurte batez gibeltürik izanda, arren, eta ondotik agitzekoakzirenak, halaber. Holakorikez zen agitü 1987 eta1988. urteez geroztik...

Orano bada esperantxarik Abdelkadertrajeria dagün üdanemanik izan dadin, Ürrüstoiherrian. Haatik, Covid-19planeta ez bada hebentikharat anpletzen, beti badaarrisküa mustrakak ez diteanegin ahal izan. Hori arrenkürahandi bat da, zeren eta pastoralbaten behar den bezalaplantan ezarteko, gütienezbost hilabetetako eskolatzeakbehar beitira. Ordüan,esperantxari leiho bat zabaliküztez, Abdelkader pastoraladagün üdan gozatü ahal izanendügülakoan egon giteanerpai... Inch Allah!