Orotarik | 2022ko Abenduaren 08a
Xiberoko Botzak 40 urte… eta bat
Gotaineko haize epailea
Besta biharameneko kronika 2022/XI/7
Berrogei eta bat, berrogei eta egün bat. Astelehen goiza izanik ere alagera, alaia, baikorra, botxa, lagun botxa Xiberoko botzako estudiotik uhainez igaraiten den sentimentüa! Hau irratiaren magia, elektronikaz ere borogatzen beita norbait botx dagonean postaren barne hortan!
Langileak akitürik bai, bena bateria kargatürik, posta zaharrak ere bere pilak behar dütüan bezala.
Eta boztarioa kasü, kozü beita! Hortan da giltza, biziaren giltza funtsean. Boztario hau hunkitzen denean manera batez ala bestez ordüan zure ondokoa ere kozatzen düzü, birus hona hots; birus güziak ez beitira tzarrak gero, bestela hilik ginate aspalditik!
Mikroak pizturik eta zabalik ziren Muskildiko aterbe pean, beti bezala funtsean… Eta kantaria, kantariak, kantorea, bihotzeko argi ejerrak azaroko lehen arrats freskoa berotzen züan. Üdüri üda bero eskalfo honen leinürüak gü baitan güntüala orano. Gipuzkoan bertsua den bezala, heben kantatzea dügü errituala, ez kültürala, bai ezpirituala kasik! Bai taldean, bai bederazka, “eskü hüska” Larraineko Anuxka gaztea edo Ligiko Kihillalt ahizpak bezala. Ez züen berek kantatzen, emaiten züan Basabürüa zela mintzo haien gibelean, haien baitan. “Kantua kantu denean, kantaria ez da ikusten kantuak du gordatzen”… Hala zion Joxean Artze lagün poetak. Poesia. Oihal aterbe ülün batetan ere poesia sor daiteke. Haatik aterbe horrek badü besterik ikusirik, muskildiarrak ez beitira nihoiz xühür izan huilanik ere Xiberoak düan euskal botzaren lagüntzeko, zürkaizteko, esküz, besoz, xapitoz… Hau ere 40 urteko historian sartzen da, beste hainbat lagüntzalerekin batean. Eta izan dira. Eta izanen ere bihar. Neskenegüneko mikroek horrez kargatürik ziren argiki.
Xiberoa maite dügü ezin üka, Xiberotar mintzoa ere prefosta. Bena zentzü handirik ez lüke ez balütü, ez bagüntü Oskaxez haraintiko askaziak, haurrideak. Joseba Tapia bardo nazionala hor günüan, bai eta baigorriar zainhartak ere beste botzaren, besteen botzen honat helarazteko, egünoroz bezala irratian funtsean! Gure botza uhainez bestetara heltzen den bezala, horiek ere beharriak kilikatzen deizküe, eta behar ere. Egünoroz ikasten beita, leihoak zabalik baldin badütügu ja eta kanpoko airea sartzen üzten badügü. Xiberoko botza, alkarrekin gitean koza…
Berrogei… eta bat, eta hamaika ere egiteko! Zoin da zure kantorerik ederrena galtatü züen behin haurrek Yan de Nadau biarnesari. Harek düdatü gabe “dagüna” erran züan! Hala bedi…