Espainiako inperialismo linguistikoak, demokrazia izeneko azken 40 urteotan, botere judizialaren bidez, euskara auzibidean jarri du etengabe, eta erreinuaren errainuan dauden epaitegietako zurezko mailuak astinduz gure hizkuntzaren aurrerabideari mailukada bat baino gehiago eman dizkio. Azken 40 urteotan epaitegietatik, maiz, hegoak ebaki egin dizkiote txori izan nahi zuen euskarari.

Euskara jagoteko eta sustatzeko Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan (eta, zer esanik ez, Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan) egun ezarrita dugun legediaren paradigma aldaketa behar dugu, azken 40 urteotan bezala justiziaren mailuak behin eta berriro jo ez gaitzan.

Euskal Herrian euskararen erabilera arautzeko onartu zen lehenengo legeak (10/1982, Legeak, euskararen erabilera normalizatzeko oinarrizkoak) 40 urte bete berri ditu joan deneko azaroaren 24an. Eta, gogora dezagun -ez dezagun ahaztu- oraindik ere, XXI. mendean, euskarak ez duela legezko ofizialtasunik Euskal Herri osoan...

Polistirena ez da birziklatzen. Urte oroz Frantzia bezalako herrialde batean 15 miliar jogurt ontzi botatzen dira. Euskal Herrian ez gabiltza urrun, alaina. Urak handitzen direnean, Aturri edo Errobi ibaien azaletan ikusten ditugu plastikozko zera horiek arraiki flotatzen, ziztuan ozeanora abian, han uhinen erdian, jada zortzigarrena deitzen den kontinentea ari direla osatzen. Arrainek sabelean polistirena dute, sortu aitzin haurrek badituzte plastikozko mikro-partikulak odolean, janarian, kirol jantzietan, mugikor eta ordenagailuen muinetan ere kausitzen dira! Ihesik ez daukagu. Buklean entzuten ari garen eta Agorila etxeak atera berri duen Erramun Martikorenaren “Zabaltzen” konpaktua ere plastikoz egina da, baina ez Baigorriko kantariaren ahotsa... beharrik!

Jimmy Pahun diputatuak, izpirituak inarrosi ditu 2050ean itsasoan arrain baino plastiko gehiago kausituko dela erran duelarik. Baina bost axola, estatuak eta lekuan l...

Lehen bilanaren arabera, 110 tona baino gehiago bildu dira, Ipar Euskal Herriko Hazkurri Bankuarentzat, 2021arekin konparatuz, saltegietan egin den bilketa %7z apalagoa izan da.

Aurten ere, nahiz eta krisi ekonomiko are larriagoa izan, behartsuenen alde egin deiari herritarrek erantzun handia eman diote. Hazkurri Bankuak azpimarratu nahi du 810 laguntzaileen engaiamendua, horiek gabe ez baitzen operazioa iraganen. Partaide, mezenas eta prentsa idatzi eta ikus-entzunezkoeri eskerrak emaiten dizkie, elikadura eskasiaren kontra borrokatzeko mobilizatu baitira.

Beherapen horren ondorioak arintzeko, Ipar Euskal Herriko Hazkurri Bankuak gomitatzen ditu saltegietara hurbildu ez ahal diren pertsonek www.monpaniersolidaire.org helbidean bidez egitea.

Azaroaren 25ean, Brassempouy Landesetako museoko animatzaileak etorri dira gure kolegiora,heiekin aktibitate batzuk egin ditugu. Gure historiako gai batekin lotuak ziren, prehistorian garatzen ziren aktibitateen inguruan.

Lehen tailerrean gizakiaren bilakabidea aipatu dugu, animatzailea Johanne deitzen zen eta arbola handi baten bidez, ikusi dugu gizakiaren bilakaera. Gizaki desberdinak behar genituen sailkatu, Toumaïtik homo sapiens-era eta buru hezur batzuk manipulatu ditugu ere (noski faltsuak ziren!)

Gero, miaketa arkeologiko batzuk eraman ditugu, animatzailea Ophélie deitzen zen. Egiazko arkeologoak bezala, miaketa obra leku bat landu dugu, gauzak miatuz, aurkituz eta ondotik planoak eginez.

Bazkariaren ondotik, su bat egin dugu. Arratsaldean, kanpora joan gira Mathieu animatzailearekin eta bulka-gailuak erabili ditugu, ihiz...

Azaroaren 10ean, ostegunez, kolegioko ekipoak lehen pedagogia eguna zuen bitartean, UDPS64 elkarteari esker, PSC1 hirugarreneko ikasleen lehen taldeari (3A + 3B erdia) lehen sorospenerako formakuntza eskainia izan zaio.

Talde handian, euskarazko teoria entzun dute eta talde ttipitan banaturik, praktika ariketak landu dituzte.

Gai desberdinak aipatuak izan zaizkie: biktimaren babesa, urgentziazko telefono zenbakiak, nola segurtatu telefono dei baten informazio guziak, itotzearen egoera, hemorragiarena, PLS postura, bihotz masajea, defebrilatorearen tresnaren erabilpena eta beste!

Ikasleak adi egon dira, biziki informazio hartzaile, biziki baikor eta parte hartzaile! Txalo!

Milesker UDPS64 elkarteko kideei formakuntza horren emateagatik.

Baionako Estitxu Robles kolegioko 10 ikaslek, ikasturte hastapen honetan, film bikoizketa proiektu batean parte hartzeko aukera ukan dute.

Iraila eta urria bitartean astelehen arrats oro kurtsoen ondotik, ikasleek 2 oreneko saioak egin dituzte Gaztefilm Festeko bi profesionalen eskutik, “Kurrin” film luzearen bikoizteko (Oink jatorrizko izena). Zortzi saioz trebatu ondoan, urriko oporretan 4 egunez bikoizketa grabatu dute, Bergarako estudio batean.

Honen emaitza azaroaren 26an Gasteizen aurkeztu ahal ukan dute, Gaztefilm festibalaren baitan. Proiekzioaren ondotik publikoarekin trukatu dute. Gure ikasleentzat esperientzia zinez aberasgarria izan da, film baten bikoizketaren prozesua hastapenetik bukaeraraino bizitzeko aukera ukan dutelako.

Urtarrilean zehar, Baionako Atalante zinegelan bi proiekzio antolatzea aurreikusteen da, bata kolegioko ikasle eta langileentzat, bestea publikoari zabaldua.