Gure Hitza | 2023ko Martxoaren 23a
Lurra zainduz, gure bizitza babesten!
Menane Oxandabaratz
Astekari huntan berean eta oro har hedabideetan ingurumenari eta beroketa klimatikoari buruzko gaiak anitz aipatuak dira, aktualitatean leku handia hartua dutela. Orokorki jendarteak bereganatua du bide gurutze batean gaudela, gauzak ez badira hobetzen egoera kezkagarri bati buruz abian girela. Ez gira primaderan sartuak eta jadanik idortea aipu dela. Euriaren beharra denen solasetan da, uda hau nola iraganen den arrangurarekin.
Laborantza saila klima aldaketaren eragile nagusietako bat baldin bada, lehen biktima ere da. Idorteak bereziki uzta errekaratu dezake eta abereetan kalteak eragin. Aldaketak laborantza alorrean ondorioak ukanen baditu, munduko populazioaren janaria hornitzeko zailtasunak izanen dira.
Mugimendu, alderdi politiko batzu eta oro har herritar gehienak axolatuak baldin badira, industrialari handiak ez dira kezkatuak. Beren irabazi erraldoien atxikitzeko zernahi egiteko prest dira. Horietan laborantza sektoreko multinazionalak, oraino bultzatzen baitituzte laborari batzuk etxalde alimale batzuen muntatzera, milaka kabala arditegietan edo barrukietan hetsirik direla. Bestalde industrialari handiak, petrolio, gas eta ikatzaren kontsumitzaile direnak, berotegi-efektuko gasen isurpenen hobendunetarik dira.
Lurraldea bide onera eramaiteko multinazionalek eta aberats puxantek parte hartu beharko dute. Ez da onargarria atmosfera kutsatzen jarraitzen dutenek ez dezaten indarrik eman. Zuzenean ala zeharka hondamendi humanitarioen hobendunak dira eta geroan hala izanen. Nola onartu berotegi-efektu gasen isurpen gutien duten herrialde pobreek, berotze klimatikoa gehien jasan behar dutela? Populazio xumeek pairatzen dute eta urteak joanago oraino gehiago sufrituko dute. Tenperaturen goratzeak eskualde batzuk bizigabe utziko ditu, migrazio handiak sortuz. Adituek kalkulatzen dute 2050ean, 150 eta 300 milioi ingurumen-migratzaile izanen direla. Hots 27 urteren buruan!
Osagarri alorrean ere, munduko populazioan ondorioak ukanen ditu. Jadanik ikus daiteke jendartean beroketaren ondorioz, heriotzak badirela, bereziki adinekoen artean. Baina efektu maltzurrak ere ekar ditzake, loaren kalitatea kaltetzea, herstura bultak piztea… luzara jendea gaizki utziz.
Dena ez da ezezkor, energia berriztagarriak plantan jartzen ari dira, beroketa efektu horren apalarazteko gogoetak eramanak dira. Herritar mugimenduak hor dira deiadarrak pizteko. Ekologian, kliman eta biodibertsitatean proposamen berriak plazaratzen dituzte. Galdera da ea aski fite emaitza onak agertuko diren, klima aldaketaren gorakada geldiarazteko.
Tokiko instituzioek plan eta neurri berriak plantan jartzen ari badira, nazioarteko politika goi mailan borondate falta da. Mundu guzietako estuetako agintari politikoek elkarrekin ausartziaz jokatu behar dute, gure lurra zainduz, gu denen bizitza baita babestua!