Euskal Herriko Itzulia aurten 63. aldiz jokatuko da. Probak sei etapa ukanen ditu, apirilaren 1ean hasi eta hilabetearen 6an burutuko da. Lehen etapa Irunen iraganen da, 10 kilometroko erlojupekoa, ohikoa denez Eibarren bukatuko da. Bigarren etapa Irun/Kanbo, kasik osorik Lapurdin eta Baxe Nafarroan jokatuko dute. Hirugarren etapa Ezpeletatik abiatuko da. Guzira, txirrindulari parte-hartzaileek 19 mendate puntuagarri igan beharko dituzte, irabazleak gainerako aurkari guziek baino arinago bete beharko ditu ekitaldian izanen diren 823,1 kilometroak.

Kantabriako Historiaurreko Ikerketen Nazioarteko Institutuko (IIIPC) zientzialariek duela 100.000 urte inguruko neanderthalen aztarnak aurkitu dituzte, Axlorko aztarnategian, Bizkaiko Dima herrian. Europan gordetako giza aztarnak oso bakanak diren garai horri dagokionez, ikerlariek erran dutenez, 10 eta 12 urte bitarteko bi haurren eta heldu gazte baten hortz-zatiak dira. Ikerketa Journal of Human Evolution aldizkarian argitaratu da. Jesus Gonzalez-Urquijok dionaz Iberiar Penintsulako iparraldeko neanderthalen aztarna zaharrenak dira, 100.000 urte ingurukoak. Europako historia demografikoan garai erabakigarria da, neanderthalen eta sapiensen arteko kontaktuen eta Asia erdialdeko neanderthalen hedapenaren aurretik. “Neanderthal HD” proiektuak duela 100.000 eta 40.000 urte bitarteko Europako hego-mendebaldeko giza populazioen aldaketak eta harreman filogenetikoak aztertzen ditu. Azken jendarte neanderthalen Goi Pleistozenoko ingurumen baldintzen, aldaketen etakan...

Azken urteotan, administrazioan, euskaldunen hizkuntza eskubideen aitortzan ez da aldaketa kualitatiborik egon, ez da neurri eraginkorrik hartu. Herritar anitzek, harremanak erazteko euskararen orde gaztelera baliatzen dute. Euskaldunen hizkuntza eskubideen alorrean, azken hamarkadan ezer guti aitzinatu da. Duela hamar urteko eta gaurko argazkiak berdintsuak dira. Herritarrek oztopo eta traba berberak salatzen jarraitzen dute, horiei erakundeek ez diete erantzun eraginkorrik eman. Harremanak euskaraz izateko, espazio guzietan, zailtasunak daude. Egoera horrek herritarren hizkuntza hautua baldintzatzen du, eguneroko oztopo eta ezinen aurrean, herritar anitzek euskara erabiltzeari uko egiten diote, zerbitzua berme guziekin eskura ahal izateko. Gaztelera hautatzen dute, urratsak errazteko. Hori dio "Hizkuntza eskubideen egoera 2023" goiburupean Hizkuntza Eskubideen Behatokiak aurkeztu duen txostenak. Eremu publikoan ala pribatuan hizkuntza eskubideak baliatzeko betebeharretan ez da aur...

Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS), hauteskundeeri begira eta bereziki apirilaren 21eko hauteskundeak aipatuz, ohartarazi du erakundeetan ez dagoela erabakitzeko egiazko ahalmenik. Gisa berean iragarri du mobilizazioak eta aldarrikapenak kalera eramanen dituztela. EHKS mugimenduko Ane Ibarzabal eta Peio Ormazabal bozeramaileek adierazi dute arlo politikoan pisurik handiena duten gaiak ez direla bozkatzen eta politika garrantzitsuak nazioz gaindiko erakundeetatik ematen direla. EHKSren ahotan: "EAEko kanpainaurrea bete betean, EAJk eta EH Bilduk alderdi bateraezinen itxura eman nahi badute ere, Euskal Herritik kanpo geldi geldia elkarrekin jarduten dute. EH Bilduk bere burua alternatiba bezala aurkezten jarraitu badezake, orain arte jaurlaritzan egotea egokitu ez zaiolako da”.

EHKSren arabera, langileen bizi-baldintzek okerrera egiten jarraitzen dute, nahiz eta Eusko Jaurlaritzak, Nafarroako Gobernuak eta Espainiako Gobernuak aurkakoa dioen "propaganda egin". Hori gu...

Auzitegi Gorenak trenkatu du, lan-denboraren hastapenean, langile batek goizeko askariarentzat 15 minutu hartzen ahal dituenez erabaki behar zuen.

Joan den martxoaren 5eko epaitegian, lan-arloko epaitegiak onartu du UGT, CCOO eta SECB sindikatuek Auzitegi Nazionalean 2020ko urrian ezarri helegitea. Aitzineko epai batean, Auzitegi Gorenak enpresei gomendatu zien gida bat sortzea lanaldiaren erregistroa aktibatzeko, jarraibide zehatzekin.

Gorenak uste du ordutegi kontrol zorrotza duten langileek, 15 minutuko pausaldia hartzen ahal dutela, lan ordutegian ez dela kontatua izan behar pentsatzen dute.

Automobilgintzaren euskal sektoreak, 2023an, 25.023 milioi euro fakturatu ditu, aitzineko urtean baino %11,5 gehiago. ACICAE-Euskadiko automobilgintzako sailak jakinarazi duenez, markak hautsiak izan dira. Egin duen oharrean zehazten duenez, kopuru horrek ez du hartzen Gasteizko Mercedes Benz enpresaren pisu espezifikoa. Emaitzak, bezeroen kudeaketan, merkatuen eta teknologien dibertsifikazioan, bai eta kontinente guzietan, zentzuz ongi jokatu ibilgailuen ekoizpen-eskarian oinarritua izan dira.

Enpleguari dagokionez, sektoreko 740 produkzio-industrietan, munduan 140.000 pertsonek baino gehiagok lan egiten du, horietatik 38.480 Euskal Autonomia Erkidegoan. Horrek erran nahi du, anitzeko urteari konparatuz Euskadin merkatua atxikitzen dela. Oraindik sektoreko salmenten %90 nazioartekoak dira, erdiak baino gehiago Europatik kanpo sortzen dira. Ikerketa arloari dagokionez, euskal enpresek fakturazioaren %3,5 inguru bideratu dute, aitzineko urtean baino gehiago. A...