Aurten, Baionako Euskal Museoak 100. kandela ufatzen duela eta, aldi baterako bi erakusketa aurkeztuak izanen dira, egitarau aberatsarekin. Gehiago jakiteko, Anne-Marie Galérekin bildu gira.

Museoaren historia

Baionako Euskal Museoak 1924ko otsailean ateak ideki zituen, 27 urtez gogoetak eraman ondoren. Ideia 1897an sortu zen, Donibane Lohizuneko Euskal tradizioaren kongresuaren karietara, baserri munduko objektuen lehen erakusketa iragan zelarik. Baionako jakintsuek eta herriko kontseiluak 1910ean berpizturik, proiektua zalutu zen Gerla Handiaren ondotik, William Boissel-ek, Baionako Turismo Bulegoko eta Zientzia, Letra eta Arteen Elkarteko lehendakari ordeak kudeaturik.

Hastapenean Gaztelu Zaharrean kokatua izatea pentsatu bazen, Errobi bazterreko XVII. mendeko Dagourette Etxean plantatu zen azkenean, tratulari baten etxea eta biltegia zena. 1664tik 1867ra, eraikina komentua eta ondotik ospitalea bilakatu zen. Alokatzaile desberdinek okupatzen zutela, 1922an hiriak zahar etxetako administrazioari berriz erosi zion. Zerotik abiaturik, urte bat eta erdiz, lagun talde, laguntzaile baita emaile sare garrantzitsu baten eskukaldiari esker, lehen 9 erakusketa gelak osatzen dituzten objektu batzuk bildu zituen William Boisselek.

Anne-Marie Galék azpimarratu nahi ukan du garaian ohartu zirela aitzinamenduak gauza anitz desagerraraziko zituela. Beraz, museoaren bidez, garaiko objektu batzuk salbatuak izan dira eta tinduaren bidez desagertuko zen mundua ilustratua izan da.

Historian zehar, museoaren zuzendariak William Boissel komandantea (1922-1955), Jean Ithurriague (1955-1960), Jean Haritschelhar (1962-1988) eta Olivier Ribeton (1988-2020) izan dira. Gaur egun, Sabine Cazenave da museoaren zuzendaria.

“100 urte jadanik! Museoa bere mendean”

Bere urteurrenaren karietara, aldi baterako bi erakusketa aurkezten ditu Baionako Euskal Museoak. “Museo bat bere mendean” erakusketa, aurtengo ekainaren 21etik 2026ko urtarrilaren 4ra iraunen du. 200 objektu inguru bilduak izan dira. Museoaren historia berriz hartua da, gaur egungo lurraldean duen tokiaz eta gerorako idekitzen zaizkion erronkez gogoetatzea gonbidatzen du.

Udazkenean, aurtengo urriaren 18tik 2025ko urtarrilaren 5era “Obra gomitatuak, bilduma iraunkorrean” erakusketak museo handiek utzitako margolan eta arte objektuen ibilbide iraunkorra beteko du.

Urteurrenaren karietara, erakusketak hamar bat gai nagusi ukanen ditu ardatz, besteak beste “Euskal Herria eta Baiona, etnografia eta artea”, “gerla ondoko helburu handiak”, “museoa euskal kulturaren berpizkunde garaian” eta “1989-2001: Euskal Museoaren arraberritzea”.

Lizeoekin elkarlanean

Euskal Museoa, Miarritzeko André-Malraux eta Angeluko Cantau lizeoekin elkarlanean aritu da. Izan ere, 2023ko azaroan, Miarritzeko ikasleek museoaren erakusketa esparruen, objektuen eta obren argazkiak hartu dituzte. 100 argazkien saila inprimatua izan da, teknika zianotipoa erabiliz, lehenagoko argazkiez hurbiltzen den estetika lortzeko, baita onirismo nozioa areagotzeko urdin ñabardurei esker.

Angeluko Cantau lizeoko ikasleek aldiz, euskal lurraldeari lotu objektu, obra edo jarduera enblematiko batzuk erakutsi nahi ukan dituzte ehun osaketaren bidez. Lurraldeko historia eta erronkak agertzen dira, euskal ondare grafiko eta plastikoari nortasun berria sortzeko.

Informazio gehigarriak

Euskal Museoak, denei zuzendutako gertakari desberdin ugari proposatzen ditu: bisita gidatuak, publiko heldu eta gazteei zuzendu aktibitateak, tailerrak eta hitzaldiak. Museoa urte osoan idekia da, asteartetik igandera (10:00-18:00), salbu ostegunetan (13:00-20:00). Egitarau guzia http://www.musee-basque.com webgunean atzematen ahal da. Informazio gehigarrien ukateko, 05-59-59-08-98 telefono zenbakira deitu daiteke.