Ba ote dakixu? | 2020eko Abenduaren 03a

Lehen munduko itzulia (1519-1522) (1/2)

Lehen munduko itzulia portugesa,espainola ala euskalduna ote da?Zendako hautatu, hiruak dudarikgabe! Portugesa, Magallaes,espedizioako komandantea, portugesazelakotz, espainola, dudarikgabe, Espainiako erregea,Carlos I.a, manatu eta finantzatuzuelakotz eta itsasgizon gehienakespainolak zirelakotz, baina ereeuskalduna, Elkano, espedizioarenazken komandantea, Getariakohaurra zelakotz. Pixka batitaliarra ere, Elkanoren bigarrenaitaliarra zelakotz (Antonio Pigafetta,ontzi...

Ba ote dakixu? | 2020eko Azaroaren 26a

Garai modernoko heroiak

Azaroaren 8an, Vendée-Globelasterketa, “itsasoko Everest-a”,lau urte guziz bezala, hasi da.Les Sables-d’Olonneko portuetatik,33 abenturazalek munduarenitzuliko bidea hartu dute. Noiz berrizber lekurat helduko dira? Noizlurra berriz hunkituko dute? 2, 3,4 hilabeteren buruan? Lehenak,beharbada 70 egunez eginen du(orain arte azken garaileak, ArmelLe Cléach-ek, errekorra badu, 74egunez), “azkenak” 120 egunezedo gehiago baina ez da azkeniklast...

Ba ote dakixu? | 2020eko Azaroaren 19a

Kaledonia Berria: autodeterminaziorako bide luzea (4/4)

Ouvéako gertakariak gaitzeko zarrastaprobokatu zuen. Odola soberaisuri zen (kasik 100 hil lau urtez).1988ko maiatzean, Parisen,Mitterrand-en bigarren garaipenazgeroztik, ezkerreko gobernu berriaksoluzio baketsu bat lortu nahizuen. Michel Rocard-ek, lehenministro berriak, elkarrizketa misiobat sortu zuen Christian Blancprefetaren ardurapean. Maiatzaren20an, Christian Blanc, misiokoburuzagia, Kaledonia Berriraheldu zen. Lehenik, Jacques Lafleureta Jean-Marie Tjibaou ik...

Ba ote dakixu? | 2020eko Azaroaren 12a

Kaledonia Berria: autodeterminaziorako bide luzea (3/4)

Parisen, eskuinak 1986ko martxoandiputatu bozak irabaztenzituen eta giroa kanbiatu zen.Jacques Chirac lehen ministro bilakatuzen eta bere programa jadaerakutsi zuen kanpaina denboran.Independentisteri hori erran zien:“Zuen etxean zizte bainan gu eregure etxean gira. Gure etxean giraFrantzian baigira!”. Dena erranazen. Bi urtez, frantses gobernuak,Pons ministroarekin, politika izigarrigogorra eramanen zuenindependentisten kontra. Fabius-Pisani est...

Ba ote dakixu? | 2020eko Azaroaren 05a

Ba ote dakixu?

Kaledonia Berria: autodeterminaziorakobide luzea (2/3)

FLNKS-k 1984ko azaroaren18ko lurralde hauteskundeekoboikot aktiboa erabakitzenzuen. FLNKS-ko militanteek bideakmozten zituzten eta barrikadakezartzen. Eloi Machorok,independentisten buruzagi bat,Canala herrian, hautestontzibat hausten zuen. Argazki horihedabide guzietan erakutsiaizan zen eta egunaren sinboloaegonen zen....

Ba ote dakixu? | 2020eko Urriaren 29a

Ba ote dakixu?

Kaledonia Berria: autodeterminaziorakobide luzea (1/3)

Urriaren 4an, Kaledonia Berrikobiztanleek beren geroari buruzbigarren aldikotz bozkatu dute.Independentistek gehiengoa ezdute bildu baina beren emaitzaazkarki hobetu dute (%43,3egin zuten 2018an, 2020an%46.7) eta hirugarren eta azkenerreferendumarentzat esperantzakbadituzte (segurki 2022aneginen dena). 1998ko Nouméakoakordioak zituen hiruerreferendum horiek erabak...