Emazteen eguna ospatzen den martxoaren 8 huntan, atsegin dugu Euskal Herriko zazpi emaztek joan den azaroan Vietnam herrialdean bizi izan duten bidaiari oihartzun emaitea.

Emazteen eguna ospatzen den martxoaren 8 huntan, atsegin dugu Euskal Herriko zazpi emaztek joan den azaroan Vietnam herrialdean bizi izan duten bidaiari oihartzun emaitea. Han ere emazteak direla eguneroko bizian zurkaitz nagusiak. “Beti emazteak ikusi ditugu lanean, kanpoetan ere, sekulan ez gizonak” daukute erran Paulette (Itsasu), Christiane (Bidarrai) eta Anitak (Azkaine), han gaindi ibilitako hauen beste lagunak zirela Janine (Baigorri), Marie-Hélène eta Françoise (Angelu) eta Maialen (Miarritze/ Noumea). Hamabost eguneko bidaia zoragarria bizi izan dutela daukute erran, aro goxoz, eguzki handirik gabe, populu oso gisakoa eta lasaia kurutzatuz. “Jende

maitagarriak dira, goxoak, toleranteak, ez ditugu sekula ikusi kexu edo elgarri mokoka”. Bizi izan dutenaren jasta ematen daukute hemen.

Hanoi hiriburua

Hegazkinez joanik Parisetik, 14 oren eman dituzte Hanoi hiribururaino, Hong Kong-en eginik geldialdi labur bat. “S” hizkiaren forma duen herrialdea da Vietnam, iparretik hegora luzetasunean 3000km dauzkala (92,7 milioi biztanle). Iparrean aurkitzen da Hanoi hiriburu administratibo eta politikoa (arrunt hegoaldean den Saigon edo Ho Chi Min kontsideratua delarik hiriburu komertzial gisa, eta erdiguneko Hue, hiriburu kulturala, hau lehengo inperadoreen hiriburu historikoa zagola). Zazpi lagunek bi egun iragan dituzte 7 milioi biztanleko Hanoi hiri xinaurritsuan, scooter-ak eta bizikletak zabilala alde guzietatik, merkatuak ere burbuilatsu eta koloretsu. Gida “paregabea” zuten hartua beren egonaldiarentzat, Hanoi inguruko 40 urteko Tuan Nguyen, bere kondu ari den gida independentea (7 urteko ikasketak eginik hortarako, frantses eta ekonomia lizentziak barne), ez dena beraz turismo agentzia batentzat ari, gisa hortan zazpi lagunek zirkuitu turistegiak dituztela saihestu ahal izan. “Xantza handia ukan dugu harekin ibiltzeko”. Hanoin berean bazuten zer ikus, hala nola Museo

Etnografikoa (herrialdeko 54 leinuen ohidurak, kultura eta jantziak bereziki agerian ezartzen dituena) eta Literaturaren Museoa edo Tenplua (herrialdeko lehen unibertsitatea, konfuzianismoaren erakusleihoa).

Iparreko leinu minoritarioak

Vietnamdarren %86a Viet leinukoa da, gaineratiko %14a beste 53 leinuetako jendez dela osatua, Tay, Mong, Bahnar eta beste. Hauetarik gutiz gehienak ipar eta erdigunean bizi dira. Zazpi euskal herritarrek nahi izan dituzte horietarik zenbait ezagutu eta iparraldera jo dute, Mong, Dzao eta Tay leinuetakoak bereziki bizi diren mendialdera. Hiru eguneko egonaldia Bac Ha aldean, minibusean bidaiatuz bide fundituetan barna. Eskualde hortan laborantza dute bizipide

nagusia. Biziraupen apaleko laborantza. Estadua da lurraren jabea eta ez laborariak. Estaduak

familiako biztanle kopuruaren araberako lur eremua uzten du lantzea, bost laguneko familiarentzat mendian hektara erdi bat, ibarrean hektara bat. Paisaia miresgarriko eremuak dira bainan lur zinez malkartsuak lantzeko. Irrisa egiten dute terrazetan, irrisa izanki hazkurri nagusia, goiz, eguerdi eta arratsez kontsumitzen dutena (500 gramo pertsonaka eta egunka). Urtean zortzi hilabete irauten duen hazkurria, bi errekolta eginez.