Guardia Zibileko bi goi kargudunenarteko elkarrizketabaten grabazioak frogatu duMikel Zabaltza gaztea Intxaurrondokokuartelean hilzutela, torturapean. “Público”egunkariak kaleratu duberria. Audioan Luis AlbertoPerote koronela eta PedroGomez Nieto Guardia Zibilarenkapitaina mintzo entzuten dira.Zabalzaren gorpua Bidasoaibaian aurkitu zuten 1985ekoabenduaren 15ean, GuardiaZibilak bere bikotekidearekin,anaiekin, lehengusuarekin etaIon Arretxe idazlearekin bateraatxilotu eta hiru astera. Bertsioofizialaren arabera, Zabalzakihes egin zuen eta ibaian itotahil zen. Familiak “justizia, aitortzaeta erreparazioa” eskatuditu, eta heriotzaren “egiarenjakitea”. Audioan Perote etaGomez Nieto entzuten dira,“Zabalzaren gaia oso itsusidago” erraiten eta “galdezketantorturapean hil zaiela”.Perotek, Gomezi galdetzen dioea uste duen (Zalbaza) “Intxaurrondonhil zitzaiela”. GomezNietok ondorengoa erantzutendu: “Bai, nire irudipenada galdeketan ...

Mikel Zabalza gazte nafarranola hil zuten frogatu duenaudioaren bertsio zabalagobat ezagutu da. Elkarrizketahorretan, Luis Alberto PeroteCESIDeko koronel ohiaren etaPedro Gomez Nieto GuardiaZibilaren kapitainaren ahotsakentzuten dira, eta Lasaeta Zabala kasuaz mintzatzendira. Bertan, bi gazte gipuzkoarrezmintzatzen dira CESIDekokoronel ohia eta Gomez Nieto,garai hartan Intxaurrondokokuartelean aritzen zena. Zalbazarenkasuan ez bezala, horiek“hil ez zitzaizkiela” argitu zionGomez Nietok Peroteri, “bu ruan bi tiro” emanda hil zituztelabaizik, “kaputxarik gabe”.Gomez Nietok xehetasunbeldurgarria gehitzen du, gainera:hil baino lehen beren zuloakeginarazi zizkietela. “Zuloakeginarazi genizkien”, diohitzez hitz.

Pablo Iglesias EspainiakoGobernuko bigarren presidenteordeaklarunbat honetanadierazi duenez, “demokraziadefendatzeak”, besteak beste,torturei eta Estatu terrorismoari“parez pare begiratzea”galdatzen du, Mikel Zabalzaauziari erreferentzia eginez."Gure historiaren alderik ilunenaribekoz beko begiratzea eredemokrazia defendatzea da",erran du Iglesiasek. “Demokraziabatek tortura erabiltzeaezin da onartu. Lotsagarria da,eta ezin da ahaztu", azpimarratuzuen Iglesiasek.

ETAko 76 presok lortu dutelehenengo gradutik bigarrenerapasatzea Espainiako etaFrantziako Estatuetan 2020koekainaz geroz. Denbora horretan232tik 218ra jautsi daespetxean dauden EPPKkopresoen kopurua, eta 21Euskal Herriko espetxeetaralekualdatu dituzte, Behatokiakgaur jakitera eman duenez.Gainera, adierazi dute “ukaezina”dela Pedro SanchezenEspainiako Gobernua “pausoakematen” ari dela kartzelapolitikan,nahiz eta uste dutenEuskal Herriko espetxeetaralekualdaketa “guti” egin direla.Bestalde, azpimarratu duteEspainiako Estatuan daudenETAko 190 presoetatik“gehien-gehienek” aitortu dutela“biktimei egindako mina”,“enpatia” agertu dute haiensufrimenduarekiko, eta “bidebaketsu eta demokratikoekikoengaiamendua” agertu dute.Aurkeztu duten txostenarenarabera, 2020ko ekainean,232 preso zeuden: 31 emazteeta 201 gizonezko. Horietatik198 Espainiako Estatuanzeuden (lau bakarrik EuskalHerrian), eta 34, Frantziakoan.

“Zaindu gintuztelako, zaindukoditugu” leloa aukeratudute Gasteizen 1976an Poliziakhil eta zauritu zituen langileakoroitzeko martxoaren 3an egingo duten manifestaziorako.Hain zuzen ere, PedroMartinez Ocio, Francisco Aznar,Romualdo Barroso, JoseCastillo eta poliziak hil zituen,orain duela 45 urte Zaramagaauzoan jasotako istiluetan.Horren aurrean eta martxoaren3ko biktimen omenez, Gasteizkohainbat kale zeharkatukodituen manifestazioa aurkeztudute ELA, LAB, ESK eta Steilassindikatuek, “memoriak bizirikdirauelako”.

Euskal Herriko Mugimendu Feministakmobilizazioak antolatukoditu datorren martxoaren8rako, Emazteen NazioartekoEgunerako, “arduraz jokatutaeta osasun neurriak errespetatuz”.“Osasun murrizketek etamugikortasunerako ditugunoztopoek zaildu eginen duteohiko mobilizazioak antolatzea,baina aurkituko dugu bideakaleek salaketarako guneizaten jarrai dezaten”, errandute ohar baten bidez.

Gasteizko Mercedesko zuzendaritzaketa langile batzordeakbilera izan dute eta enpresakhelarazi du kontratazio berriakeginen dituela laster. 2021.urtean beste 8.500 furgonetaekoiztu nahi ditu, 140.000ibilgailuren kopurua lortuarte, eta helburu hori lortzekobeste 400 langile hartukodituela erran du. Ekainetik azkartunahi du ekoizpenarenerritmoa enpresak, eta ordurakolangile horiek lanean izanbehar lukete.

Orotara, azken urteotan1936ko gerran hildako 110lagunen gorpuak berreskuratudituzte. Horietatik 108gizonezkoenak ziren, eta bi,emazteak. Hobien kokapenaikertzeko eta aztertzeko 2015-2020 aldirako plana aurkeztuzuen Eusko Jaurlaritzak duelasei urte, eta orain horrenbalantzea egin dute: 128 tokiaztertu dituzte, eta horietatik46tan emaitza positiboa izanda, eta hobiak aurkitu dituzte.46 hobi horietatik 24 Bizkaiandaude, 15 Gipuzkoan eta zazpiAraban