Euskal diaspora | 2019ko Urtarrilaren 24a
Danbor eta atabal hotsak, euskal kultura Eskozian agerkari eta Jaialdi 2020
Joseba Etxarri
DANBORRADA.
Iragan igandea San Sebastian eguna izan delarik, Donostian eta Azpeitian ezezik, munduan zehar barreiatu dira danborren hots eta burrunbak Sarriegik 19. mendean idatzi musika eta aireen erritmoan jotzeko. Diasporan, besteak beste, Necochea, Valladolid, Valentzia, Madril, Bartzelona, Shanghai eta Caracaseko euskal etxeetako elgarretaratzeen berri heldu zaigu, baina aste huntan ere aitzina ari dira danborradak, konparazio, New Yorken, Necochean (aste osoko bestak) edota Madrilen (igandean, haur danborrada). Honelako bestak euskal etxe batean bizi dituzularik, atxikimendu sentimendua gori-gorian, ez da esplikazio gehiago behar gizon-emazte horien artean Euskal Herria bizi dela konprenitzeko. Badira danborrada sekula Donostian bizi ukan ez duten Diasporako euskaldunak, baina San Sebastian eguneko aireak entzun eta bihotza taupada azkarrean hasten zaien diasporakideak. Hitzak batzuetan labur!
ESKOZIA.
Hasi berria dugun 2019a, urte berezia izanen da euskaldunendako Eskozian, bertako gaelikoz "Dùthaich nam Basgach alba seisean" eta ingelesez "Scotland goes Basque" deitu programa abiarazia baitu Etxepare Euskal Institutuak, urte osoan zehar euskal sortzaileen hainbat kultura-agerraldi eta aurkezpen egiteko Eskoziako hiri nagusienetan, herrialdeko jaialdi eta hitzordu nagusienetan, hala nola Celtic Connections-en (Glasgow), Edinburgh International Book Festivalen, Edinburgh International Film Festival-en edo Fringe – Dance Base-n (Edinburgo), baita, ekitaldi akademikoak, Edinburgo, Glasgow eta Skye-ko unibertsitateetan ere. Programa, aste huntan berean abiatuko da Glasgow-en, Celtic Connections jaialdian, hor partaide arituko baitira euskal sormenaren ordezkari Kalakan, Huntza, Korrontzi eta Oreka TX taldeak, baita Igor Otxoak eta Michel Ducau-ren proiektu berria ere, Tosta Banda izenekoa, guzia Eusko Jaurlaritza eta Araba, Bizkai eta Gipuzkoako foru aldundiak lankide.
JAIALDI 2020.
Oraino urte et’erdi falta da, baina hurbiltzen doa emeki-emeki Idahoko Boise hirian bost urtetarik behin egiten den Jaialdi euskal elgarretaratze erraldoia. Gauzak garaiz eta aski aitzinetik prestatzen dituztelarik, deliberatu eta adierazi berria dute Euskal Herriko zoin talde joanen diren besta-programako partaide, eta hiru izanen direla badakigu: Iruñeko Duguna dantzariak, Korrontzi taldea eta Esne Beltzak. Hauekin batera, seguru musikari gehiago joanen direla heien kabuz Euskal Herritik eta, bistan da, Estatu Batu guziko dantzari, musikari, kantari eta artistak ere bilduko direla Boise hirira. Ez ahantzi --zergatik ez bertaratzeko planak egin?-- 2020ko Jaialdi helduden urteko uztailaren 28tik agorrilaren 2ra eginen dela Gernikarekin ahaidetua den hiriburu idahotarrean. Bazatoz?