Buru argiko Mixel Xalbadorrek ez zituen pertsuak botatzen,zirtoak bezala, bainan bai ozenki eta goraki kantatzen. Ez baita gauza bera. Bat-bateko jardunean errepuskiago kantatzeak entzuleari emaiten dio bertsua bere osotasunean gozatzeko denbora. Mixelek bertsuak moldatzen zituen inguruari behatuz, bertzeek ziotena entzunez, sendituz, erranaldien pisua izartuz, bere pentsaera gorde gabe. Gazte hasi berriei konfiantza emaile zen. Aitamekin euskara ezin hobeki ikasirik, idazle maisutzat zauzkan E. Larre, J. Hiriart-Urruty, baserriko bizitzaz, ohidurez eta izadiaz mintzo diren bertze olerkari eta bertsu jartzaileen idazlanak irakurtuz, heldu zen hitzak eta aditz trinkoak biziki untsa erabiltzera, bai eleketa, bai pertsuka, honela hizkuntzaren aberastasuna agerian emanez. Ez ote da eder, egunero itotzen gaituen erdara baztertuz, bertsuak osoki euskaraz moldatzea? Kantu eta bertsu sail zahar anitz gogoz atxikitzeak ere laguntzen zukeen trebezia ukaiten. Alde hortarik, eredu bat zen bere aita Xalbador zenaren ezpal bereko bertsularia. Bertzalde, kanturako errextasuna ukanik, zernahi aire eder menperatzen zituen, behar orduan doinu egokienak hautatzeko gisan.

Ibili da iparraldeko herri gehienetan, hegoaldeko leku askotan, bai eta Kaliforniako euskal bestetan. Hastapenean, bertsulari zaharragoekin eta bere adintsukoekin, azkenik belaunaldi bat edo biga gazteagoekin. Suiet emailerik ez zen bertsu saioetan, laket zitzakon laguna hastea, ihardespen gisa, berak ondotik ateraldi sarkorrak edo konbeni zenean airosagoak asmatzeko. Txiste kondalari pollita ere baitzen Mattin Treku, Lazkao Txiki, Txomin Ezponda eta Ernest Alkhat-ekin zabilanean, bazuen irri eginarazteko gaitasuna, sujetari zoakionean.

Bere kantu kide izan garenok badauzkagu harekilako oroitzapen frango. Haren bat-bateko bertsuak aurki ditaizke han eta hemen egin grabaketetan. Jende frangok galdatu bertsu jarrien idazkaria bazuen etxean, Marie-Michelle bere andrea. Hain segur balitaike irakurtzeko edo kantatzeko altxor interesgarria, liburu batean argitaratuz geroz.

Guziok maite zintugun Mixel, zu artzain bertsularia,

aita zenaren euskara hari jarraile miresgarria.

Egundainotik agertu zira pertsu sakon kantaria,

urte latzetan ere zintzoki ekarriz zure harria.

Zu joaiteak umezurtz gisa uzten du Euskal Herria,

zerutik lagunt ezazu beti aurkitzen indar berria.