Gipuzkoako Foru Aldundiak jakinarazi du 113 lanpostuko 13 LEP (Lan Eskaintza Publiko) berri martxan ezarriko dituela heldu diren egunetan eta euskara-eskakizunetan aldaketak izanen direla horietan. Aldaketak, ordea, ez dira euskararen onetan izanen. Alabaina, lanpostuen %34tan hizkuntza-eskakizunaren nahitaezko izaera gibelatuko da eta “denbora” eta “bitartekoak” emanen omen dituzte egiaztatu ahal izateko. Foru Aldundiaren erabaki hau epaitegiek eman dituzten azken ebazpenen ondorioa da. Aldaketa horrek herritarrekin harreman guti duten lanpostuentzat izanen du eragina eta ekarriko duen aldaketa da euskara eskakizuna betetzen ez duten jendeak aurkeztu ahalko direla lan deialdira. Haatik, Irune Berasaluze foru bozeramaileak argi utzi du Aldundiak “aldi baterako” egokituko dituela bere LEPak, deialdiei segurtasun juridikoa bermatzeko. Berasaluzeren ustez, “ezinbestekoa” da “euskara auzitegietatik ateratzea”. Horregatik, erran du ondoko hilabeteetan, “bide...

Hego Euskal Herriko enpresetan “euskarazko arreta bermatzeko akordioa” sinatu dute EH Bilduk eta Espainiako Gobernuak. Koalizio subiranistak adierazi duenaren arabera, bezeroentzat arreta zerbitzuak arautuko dituen lege proiektuan zuzenketa batzuk txertatuko ditu gobernuak, EH Bildurekin negoziatu ondoan. Legearen 7. eta 8. artikuluak dira moldatuak izan direnak. Horri esker, euskarazko arreta emateaz gain, Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan lan egiten duten enpresek bezeroei ahalbidetu beharko diete edozein adierazpen (salaketak, kontsultak, erreklamazioak) euskaraz aurkeztu ahal izatea. EH Bilduren ustez, “urrats oso garrantzitsua” izanen da hizkuntza eskubideak errespetatzeko bidean.

Urriaren 12an Falangeak Gasteizen egin zuen ekitaldiak piztu polemika biziak jarraipena ukan du joan den astean ere. Oraingo honetan, frankismoaren biktimak elkartzen dituen hamalau elkarte memorialistek jakinarazi dute salaketa bat aurkeztuko dutela Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailaren kontra. Salatzaileek pentsatzen dute memoria historikoari buruz Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan indarrean dauden bi legeak urratuak izan direla Falangearen agerraldian: EAEko Memoria Historiko eta Demokratikoari Buruzko irailaren 28ko 9/2023 legea eta Memoria Demokratikoari Buruzko 20/2022 Espainiako legea.

Gainera, Eusko Jaurlaritzari galdegin diote Espainiako Gobernuari eska diezaion Falange Espainola alderdia legez kanpo uzteko, memoria historikoari buruzko legeak ez betetzeagatik.

Elkarte memorialisten ustez, “sinbologia frankista eta diktadura frankista goraipatzen duten elementuak” erakutsi zituzten Gasteizko ekitaldian parte hartu zuten falangistek, eta “faxismoaren...

Izaskun Ugarte iheslari ohia zendu da Bilbon, 66 urtetan. GALek 1984an Donibane Lohizunen hil zuen Mikel Goikoetxea “Txapela”-ren alarguna zen.

25 urte eta bi alaba ttipi zituen errefuxiaturik bizi ziren etxe aitzinean ezezagun batzuek Txapela tiroz hil zutenean, 1984ko abenduaren 28an. Atentatua ez zuen nehork beregain hartu, baina GALek egin zuela segurtzat hartzen da.

Izaskunek bere senar zenaren izaera militantea aldarrikatu zuen, eta gerla zikinaren aitzinean pasibotasunez jokatzen zuten erakunde eta poliziei buru egin zien. Ordutik, GALen biktimen aurpegi ezagunenetako bat izan zen eta behin baino gehiagotan mintzatu zen bizi izan zuenari buruz.

Eusko Legebiltzarrak Gazako okupazioarekin lotura duten enpresen inbentarioa egiteko galdegin dio Eusko Jaurlaritzari, EAJ eta PSE-EEren oniritziari esker. Ebazpen honek eskatzen du, bertzeak bertze, harreman komertzialek giza eskubideen nazioarteko zuzenbidea eta Nazio Batuen Erakundearen araudia errespetatzea. EH Bilduk eta Sumarrek, beren aldetik, okupazioarekin irabaziak egiten dituzten enpresen kontratuak ezeztatzea galdegiten zuen testu bat aurkeztua zuten, baina hau baztertua izan da.

Hego Euskal Herrian ez da abere azokarik izanen azaroaren 30 arte. Erabaki hau hartu dute Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak, dermatosi nodular kutsakorretik begiratzeko, nahiz eta ez den oraino gaitza EAEn eta Foru Erkidegoan agertu. Debekuak abere mota guziak hunkitzen ditu, gatuak eta xakurrak salbu. Beraz ez da kabalarik ikusi joan den astean Elizondon eta Tafallan iragan diren ferietan, ez eta urriko azken astelehenean egin ohi den Gernikakoan. Azaro guzia, halaber, abere azokarik gabekoa izanen da.

Enpleguari buruzko berri onak ekarri ditu aurtengo hirugarren hiruhilekoak. Bigarren hiruhilekoan baino 2.200 landun gehiago daude, eta 3.700 langabe gutiago. Orotara, 99.900 langabe kontatzen dira Hego Euskal Herrian. Datu baikorra da hori, 2008. urtetik hona ez baitzen lanik gabe daudenen kopurua 100.000 baino apalagoa izan. Langabezia tasa %7,7koa izan zen lehen hiruhilekoan, %7,3koa bigarrenean, eta %7,1ekoa da gaur egun.

Espainiako Guardia Zibilak Pello Alcantarilla ETAko preso ohia 2004ko urriaren 3an arrastatu zuen Burgosen, “Santutegi Operazioa” izenekoaren baitan. Lau egunez atxiki zuten inkomunikaturik, eta torturatu zuten. Tortura haiengatik salaketa aurkeztu zuen, baina Auzitegi Nazionalak 2005ean artxibatu zuen kasua.

Orain, auzia berriz zabaltzeko galdea egin du, Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiaren eta Aiert Larrarte abokatuaren sustenguarekin. Atxiloaldian galdeketan parte hartu zuten guardia zibil guzien kontra ezarri dute salaketa, baina bereziki Diego Perez de los Cobos koronelaren kontra, azken hau 2019an identifikatu baitzuen Alcantarillak, Kataluniako buruzagi independentisten kontrako epaiketa denboran.