Batera plataformaren abiatzea

Batera plataforma 2002an sortu zen lau aldarrikapenen inguruan: “Euskararen ko-ofizialtasuna”, “Euskal Departamendua”, “Euskal Herriko Laborantza Ganbara” eta “Ipar Euskal Herriko unibertsitate propioa”. Abiatze ekitaldi ofiziala Merkatal eta Industria Ganbaran egin zen, 110 elkartek ofizialki sustengua ekarri zioten.

Herritarrek osatu plataformak anitz mobilizazio eta kanpaina eraman ditu. 2005ean Euskal Herriko Laborantza Ganbara sortua izan da. Ipar Euskal Herriak bere instituzio propioa ukan zezan 2010eko eskualdeko hauteskundeez baliatuz, 124 Herriko Etxe aitzinetan erreferenduma antolatu zen, Euskal Elkargo baten alde herritarrek beren iritzia eman zezaten, 27.072 hautesle alde agertu ziren, 6.625 kontra eta 946 xuri.

Frantses estatuaren lurralde erreformaren bidetik, 2017ko urtarrilean Euskal Elkargoa sortu zen, Ipar Euskal Herriko 158 herrik osatua. Baterak instituzio antolaketari buruz gogoeta segitu zuen. 2018an elkargo berriaren funtzionamenduaren inguruan auditoretza antolatu zuen eta 2019an adituekin jardunaldiak. Euskal Elkargoaren sorrera eta egitura berri horrek plantan jartzeko behar zuen denbora kontutan hartuz, anitz urtez Batera ez da bildu.

Batera berpiztu

Joan den apiriletik geroztik hainbat biltzar egin dira. Joan den urriaren 26an, jendarte zibileko, mugimenduetako, sindikatuetako eta hautetsi batzuk bildu dira. Biltzar horren helburua zen Ipar Euskal Herrian, instituzio alorrean, beste aitzinamendu batzuk posible al diren gogoetatzea. Etorriak zirenak tailerretan bildu dira. Lehen tailerrean zeintzuk diren eskakizun sektorialaren eta instituzionalaren arteko loturak aipatuak izan dira. Bigarrenean Batera plataformaren berrantolaketari buruz gogoeta eramana izan da. Euskal Elkargoaren 7 urteko esperientziaren ondotik, plataforma arlo instituzional berri baten gaia planteatzen hasi da. Zergatik? Nola? Nora buruz? Zein dinamika sozial eta tresna horretarako?Eztabaida publikoa galdera hauen inguruan kokatu nahi du.

Etorriak zirenentzat dudarik ez da berrantolaketa prozesu baten abiatzeko garaia dela. Gai instituzionala, debate publikoan plantan jartzeko antolaketa eta baliabide berriak abiaraztea adostua izan da. Batera sortu bazen lau aldarrikapenen inguruan, larunbatean aipatua izan da gai instituzionalak duela gogoeten zentroan izan behar. Aitzin lan bat eramana izanen da sektoreek beren ekarpenak egin ditzaten. 2025eko biltzar nagusian talde motor berria hautatua izanen da. 2025-2028ko ekintza plana plantan jarriko da, helburu argi, lorgarri eta denboran mugatua.

Heldu diren hilabeteetan jendarteko hainbat sektorerekin harremanak biderkatuko dira, elkarrekin gogoeta eta proposamen zehatzak proposatzeko. 2025eko primaderan plataformak abiatuko du instituzio etapa berria, estrategia baten lehen elementuak eztabaidatuko eta adostuko dira.