Euskal diaspora | 2024ko Azaroaren 07a
Montanako Gorte Goreneko juje euskalduna
Joseba Etxarri
Aste huntan Estatu Batuetan bozkak izanak direla jendeak oro badaki. Haatik, lerro hauek idazten ari girelarik asteartea da eta hauteskundeak ez dira oraino bururatu. Zu lerro hauek irakurtzen ari zirelarik, irakurle, jakinen duzu hain segur zer gertatu den, eta nola diren gauzak, ustez: Harris ala Trump, ala Trump atera ez balitz kalapita. Baina lehendakaria hautatzearekin batera, beste hainbat bozka egin ziren astearte berean AEBn, beste hamaika gairi buruz ere deliberatzeko. Adibidez, 33 estatutan Estatuko Gorte Goreneko bozkak ere egin ziren, epaileak ere bozka bidez hautatzen baitira Estatu Batuetan. Montanako estatuan, konparazio, Gorte Goreneko bi juje behar ziren hautatu, eta hautagaietako bat, Katherine Bidegaray, euskalduna da, ez bakarrik jatorriz, mintzairaz ere. Euskal Herrira bisitatzera eta ezteietara-eta jin izan dena, familia bildu eta lotua baitira itsasoz bi aldetariko Bidegaray Ithurbidetarrak.
Sidney Montanan sortua, aita Bettan “Bert” Bidegaray mendibetarra, eta ama Thérèse (Ithurbide) Bidegaray ahatsarra buraso zituela, Katherine “Kathy” Bidegaray sei haurridetarik behinena izan zen. Aita gazterik zendua, ama Thérèse gogo azkarreko emazte langile eta etsenplu eder emailea ukan zuen, familia eta arrantxo edo farma aitzinarazten Sidney aldeko kanpina-eremu zabaletan. Ameriketaratu eta Ahatsan berean Bettanekin esposatu aitzin errientsa titulua ateraia zuen Thérèsek, presuna aktibo, kuraiatsu, fededun engaiatu eta aurrerakoia. 2022an hil zen arte, frangotan euskaraz mintzo ziren elgarrekin, xuka ederrean. Izan ere, euskaldun hazi zen Kathy klima gogorreko Montanako landa eremuetan, lanean ere azkar. Lehenik abokatu eta ondoren epaile bilakatu zen. Duela abantzu urte eta erdi Estatuko Gorte Gorenera aurkeztea galdegin zioten, zinez errepublikanoa den estatuan, bere justiziarekiko engaiamendu profesional zuzena eta konpromiso aurrerakoia, ibilbide garbia eta irudi ona berme.
2023an jin zen azken aldikoz Euskal Herrira, ama hil ondoko urtean. Familiaren goxotasuna atxiki dute. Usu jin dira hangoak huna eta hemengoak hara, erran digu Baionatik Maite Ithurbide Kathyren ttanttak.Izan ere, "amodio handia dugu gure artean", aitortu dio HERRIAri Kathyk, etxean ikasi zituen eta burrasoek Montanan hazi zituzten balioez eta gizalegeko legatuaz harro. Astearteko hauteskunde orokorrean zer gertatuko galdeginik, ez dakiela erran digu, inkesten emaitzak "zinez parekatuak" baitira, eta arrangura badela. Azaroaren 5ean, Helena Montanako hiriburuko hotel batean segitu zuten Kathyk, bere seme-alaba, haurride, familia eta kolaboratzaile talde batek emaitzen bilakaera. Irabazi zuela, eta ontsa ospatu zutela, pentsatu nahi dugu, inkestek ere hala baitzioten. Zorionak, beraz, Kathyri, zorionak zernahi gisaz, euskal lekukotasun eta su hori, eta zerbitzatzeko izpiritu hori, euskal erroak lagun, atxikirik Montanan.