Lurrak suntsituak, eskapatzera behartuak... Israelen erasoaldiek Gazan laborantza kaltetu dute. Bonbak izanik ere, laborari batzuk lanean segitzen dute eta beren funtsak salbatzeko tematzen dira.

Gosete bidezko genozidioa

Nazio Batuen Erakundeak (ONU) berriki agertu datuen arabera, Israelgo armadak Gazako laborantza lurren %57a eta negutegien %40a baino gehiago suntsitu ditu. Milaka laborarik beren lurrak eta etxaldeak galdu dituzte, bonben pean desagertu dira.

Gazako laborantza sektorearen lehertzeak gosetearena ondorioztatu du. Ekainean, Gazako herritarren %95a (2,15 milioi pertsona) janari segurtasun ezean bizi zen. Gosez hamarnaka haur hil dira, han ibiliki diren nazioarteko elkarteek diote beste 50.000 arriskuan direla.

Urriaren 7a baino lehen jadanik Gazako populazioaren %65a nekezian bizi zen, israeldarrak 2007tik geroz ezarri blokeogatik laborariak mugatuak ziren.

Hondakinen erdian berriz landatu

Testuinguru horretan, tokiko elkarte batzuk laborarieri laguntza ekarri nahi ukan diete. Palestinako Aginte Nazionalak (APN), Revive Gaza's Farmland (Gazako lurrak berpiztu) kanpaina abiatu du.Lisa Shahin elkarteko ordezkariak azaldu duenez: “500 laborarirekin harremanetan izaten jarraitzen dugu eta horietako 162 babestea lortu dugu. Haziak emanen dizkiegu, batez ere barazkienak (konkonbreak, tomateak, alberjiniak, kuiatxoak, piperrak...) ahalik eta jende gehieneri jatera emaiteko”.

Laborantzaren biziraupena

Gaza iparraldeko laborantzako eremu guziak suntsituak dira. Marrubiak ekoizten dituztenek ez dute gehiago funtsik. Gazako 20.000 laborarietatik anitz hilak, zaurituak edo lekuz aldatuak izan dira, errana denez oraindik %10ak lan egin dezake.

Gerlaren erdian, elkarteen lanak zaila izanik ere, jarraitzen du.Mahmoud Alsaqqa Oxfameko programaren zuzendariak zioen: “Gerla baino lehen, elkartea programa batean ari zen lanean, laborarien ekoizpen katea azkartzeko, haien kalitatea eta ekoizpena hobetzeko eta kanpoko merkatuetarako sarbideak lortzeko. Orain laborantzaren biziraupenaren alde borrokatzen ari gira”.

Oxfamek laborariak laguntzen ditu ongarriak, haziak edo elikagaiak erosteko. “Beren laborantzako lurrak berritzeko baldintza gosez ez hiltzea da. Konfiantza eta borrokatzeko gogoa emaiten die”.

Ikusiz egoeraren larritasuna, laborari batzuk baikor izan nahi dute: “Palestinarrak erresistenteak dira, atxikiko dugu.Su-etena eta blokeoa altxatzea beharrezkoa dugu. Gazako biztanleek beren autosufizientzia barazkietan berreskuratzea berriz lortuko dugula uste dugu. Gaur egun laborantzarekin jarraitzea bizirauteko ekintza da, baita ere erresistentzia forma”.

Hedadura handiko hondamendi humanitarioa

Gazako milaka zibil gosez hiltzen diren bitartean, erakunde humanitarioek alarma piztu dute.

Bonbak, eraikuntza hondakinak eta orain gosea, populazioak jasan behar ditu. Wissam al-Zaanin han den medikuak dionaz: “Elikagai falta handia bada, desnutrizio eta deshidratazio kasu anitzen lekuko izan naiz. Pertsona gehienek egunean apairu bat baizik ez dute egiten, batzuetan ez da ogirik, irrisik edota pastarik”.

Reporterre Abir Etefa Munduko Elikagaien Programaren bozeramaileak (PMA), misioan han denak, deklaratu du: “Jendea ez da hiltzen gosetea deklaratzen denean, bere heriotzak du deiadarra pizten. Nazio Batuek inoiz erabili duten operazio humanitario zail eta konplexuenetakoa da. Hedadura handiko katastrofe humanitarioa gertatzen ari da”.

Gazako goseteak gehiegizko heriotza eragin lezake. Save the Children Gobernuz Kanpoko Erakundeak ohartarazi duenez, goseteak eta eritasunek eraso militarrak zuzenean baino eragin handiago izan dezakete.

Blokeotik gosetera

Gerla aitzinetik ere, Gaza osoa Israelgo produktuen menpe zegoen. Gazako laborantza lurren %46a baino gehiago palestinarrentzat eskuraezinak dira, arrantza industriak egoera larria jasaiten du, itsaso zabaleko arrantza Israelgo gobernamenduak mugatzen baitu.

Mugarik Gabeko Mediku erakundeak (MSF) dioenaz, gerla baino lehen, egunero Gazan laguntza humanitarioko 500 kamioi sartzen ziren, orain egunean 50 eta 130 artean dira.

Moayyad Bsharat La Vía Campesina-ko koordinatzaileak zioen: “Israelgo agintariek gosetea gerlarako arma gisa erabiltzen dute, Gaza osoaren kontra duen mendekua, zigor kolektiboa da”.

Nazioarteko Gobernuz Kanpoko Erakundeek eramaiten duten laguntza funtsezko hainbat arlotan oinarritzen da: laborantzarako haziak, ongarriak eta tresnak lortzea eta kaltetu azpiegiturak berreraikitzea (berotegiak, ureztatzeko sistemak eta ur-baliabideak), bai eta gatazkek eragin kutsadura konpontzea. Hori beharrezkoa da Gazako produktuen ekoizpena eta herritarren segurtasuna bermatzeko.